50-lecie Uczelni

Trudne i skromne początki czyli Wyższa Szkoła Nauczycielska (1969-1974)

Dynamiczny rozwój szkolnictwa wyższego (ośrodek nauk technicznych i przyrodniczych) w Bydgoszczy w latach 60. doprowadziły do powołania uczelni o profilu humanistycznym. Wyższa Szkoła Nauczycielska, która powstała w oparciu o dotychczas istniejące Studium Nauczycielskie, rozpoczęła działalność na mocy zarządzenia Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z 28 czerwca 1969 roku jako jedna z czterech pierwszych w Polsce samodzielnych szkół wyższych, powołanych w celu kształcenia nauczycieli szkół podstawowych. Od 1 czerwca 1969 r. organizatorem WSN był doc. dr hab. Jerzy Danielewicz przybyły z Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku. On też został pierwszym rektorem Szkoły. Warunki pracy w początkowym okresie były bardzo trudne. Oprócz nowo przyjętych studentów w budynku przy ul. J. K. Chodkiewicza 30 uczył się jeszcze ostatni rocznik Studium Nauczycielskiego oraz mieściła się Szkoła Ćwiczeń.

Pierwsza inauguracja roku akademickiego 2 października 1969 r. miała bardzo uroczysty charakter. Wzięli w niej udział: ówczesny Minister Oświaty i Szkolnictwa Wyższego prof. dr hab. Henryk Jabłoński, I Sekretarz KW PZPR tow. Józef Majchrzak, przedstawiciele stronnictw politycznych i organizacji społecznych, rektorzy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu - prof. dr hab. Witold Łukasiewicz i Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy - doc. dr Józef Słomiński.

W roku 1969/1970 na WSN powołano dwa wydziały: Humanistyczny (dziekan - doc. dr Jerzy Konieczny) oraz Matematyczno-Przyrodniczo-Pedagogiczny (dziekan - doc. dr Edmund Trempała). Na uczelni zorganizowano 8 zakładów naukowych i 6 pracowni specjalistycznych. W pierwszym roku działania WSN studia rozpoczęło 314 osób. Studia trwały 3 lata i miały charakter studiów zawodowych. W okresie trwania studiów student był zobowiązany do wysłuchania ok. 3050 godzin wykładów, ćwiczeń, seminariów i konwersatoriów. W okresie ferii letnich studenci mieli odbywać obowiązkowe praktyki pedagogiczne oraz obozy. Kończąc studia absolwent WSN był specjalistą z zakresu nauczania dwóch przedmiotów jednocześnie.

W pierwszych dwóch latach swego istnienia WSN kształciła na siedmiu kierunkach studiów, w trybie dziennym i zaocznym:

  • filologia polska (60 miejsc, 105 kandydatów)
  • filologia rosyjska (60 miejsc, 93 kandydatów)
  • historia z wychowaniem obywatelskim (30 miejsc, 53 kandydatów)
  • zajęcia praktyczno-techniczne z fizyką (60 miejsc, 22 kandydatów)
  • nauczanie początkowe z wychowaniem fizycznym (30 miejsc, 34 kandydatów)
  • wychowanie fizyczne z biologią (30 miejsc, 39 kandydatów)
  • historia z przysposobieniem obronnym (30 miejsc, 33 kandydatów) – kierunek wyłącznie dla kobiet.

Trzon kadry WSN stanowiła kadra Studium Nauczycielskiego, w procesie dydaktycznym wspierali ich koledzy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytetu Gdańskiego. Jak napisano w książce: 1969-1979 X lat Wyższej Szkoły Pedagogicznej - Kadra ta pozwoliła przenieść to, co było dobre w dotychczasowych formach kształcenia, a szczególnie troskę o wychowanie przyszłych obywateli do nowej placówki już o charakterze szkoły wyższej. W pierwszym roku istnienia w WSN zatrudnionych było 32 nauczycieli akademickich.

19 grudnia 1969 r., powołano zarząd AZS przy WSN. Jego przewodniczącym został Henryk Borowski. Uczelniany AZS objął cztery sekcje: siatkówki, koszykówki, piłki ręcznej oraz lekkoatletyki. Już w roku akademickim 1969/70 powołano pierwsze czasopismo naukowe - Zeszyty Naukowe WSN w Bydgoszczy.

Od października 1971 WSN miał 3 wydziały, nastąpił podział Wydziału Matematyczno-Przyrodniczo-Pedagogicznego: na Wydział Pedagogiczny, którego dziekanem został dr, później doc. dr hab. Jan Jakóbowski i Wydział Matematyczno-Przyrodniczy z dziekanem doc. dr hab. Jerzym Łachowskim.

Dyrektorem administracyjnym został mgr Remigiusz Kłodziński, a we wrześniu 1970 powołano prorektora dla usprawnienia zarządzania uczelnią, został nim doc. dr Edmund Trempała.

W październiku 1970 r. "ku uciesze studentów i utrapieniu kadry pedagogicznej" jak piszą w książce Beanus ’70 J. Serwiński, M. Sobczak i A. Szpak, w piwnicy WSN, rozpoczął działalność legendarny klub studencki Beanus ‘70. Przez wiele lat klub był swoistą wizytówką WSN (a później WSP).

Tak o początkach WSN mówił prof. Edward Trempała w rozmowie z Joanną Bujakiewicz w artykule zatytułowanym: Uczelnia dla zapaleńców. Gdy mówiłem o uczelni, ludzie pukali się w czoło (Gazeta Wyborcza, 26 kwietnia 2002 r.)
W szkole na Czyżkówku pracował przez kilka lat. W 1961 roku został kierownikiem Szkoły Ćwiczeń przy Studium Nauczycielskim. W 1968 r. z grupką zapaleńców rozpoczął starania o utworzenie w Bydgoszczy Wyższej Szkoły Nauczycielskiej. - Ludzie pukali się w czoło, nie wierzyli, że nam się uda. Było to możliwe w dużej mierze dzięki uniwersytetowi w Poznaniu i UMK w Toruniu, które nam pomagały i kibicowały w naszym przedsięwzięciu. Mało kto dziś wie, że pierwszy rektor WSN był z UMK. Rektor zgodził się oddelegować go do Bydgoszczy, bo nikt z nas nie miał wówczas habilitacji. Uczelnia nie była jeszcze wtedy w pełni akademicka, nie miała prawa do prowadzenia studiów magisterskich. Absolwenci WSN uzupełniali studia magisterskie w Poznaniu lub w Toruniu.

W ofercie rekrutacyjnej na rok akademicki 1972/1973 znalazły się także nowe kierunki: matematyka oraz pedagogika opiekuńcza oraz pedagogika przedszkolna. Na 10 kierunkach znalazło się miejsce dla 330 osób. W nowym roku 1972/1973 studiowało 2300 studentów (1200 w trybie dziennym i 1100 w trybie zaocznym). Wzrost liczby studentów miał m.in. związek z otwieraniem nowych kierunków studiów. W 1969 r. na studiach stacjonarnych było 7 kierunków studiów, a w 1972 r. – 14.

2 października 1972 r. WSN zainaugurowała nowy rok akademicki 1972/1973 i rozpoczęła nowy etap W czerwcu 1972 r. uczelnię opuściła grupa pierwszych 263 (254 – w źródłach podawane są różne liczby) absolwentów.